Yoğunluk ve yoğunluk birimi

Yoğunluk ve yoğunluk birimi nedir?

Yoğunluğun madde için ayırt edici bir özelliktir. Deneyler yaparak çeşitli maddelerin yoğunluklarını hesaplayabiliriz. Birbiri içinde çözünmeyen sıvıların yoğunluklarını deney yaparak karşılaştırabiliriz. Suyun katı ve sıvı hâllerine ait yoğunlukları karşılaştırarak bu durumun canlılar için önemini sorgulayabiliriz.

Yoğunluk nedir?

Madde miktarına kütle denir. Kütle birimleri kilogram ve gramdır. Kütle eşit kollu terazi ile ölçülür. Kütle sembol olarak “m” sembolü ile gösterilir.

Maddenin uzayda kapladığı yere hacim denir. Hacim birimi mililitre (mL) ya da santimetreküp (cm3), Litre (L) ya da desimetreküp (dm3), ve metreküp (m3) kullanılır. Hacim sembol olarak “v” sembolü ile gösterilir.

Yoğunluk birimi nedir?

Yoğunluğun birimi olarak g/cm3 kullanılır. Bir maddenin birim hacimdeki kütlesine yoğunluk denir. Yoğunluk maddenin ayırt edici özelliğidir,  “d” sembolüyle gösterilir.

Sınıf içinde öğrenci sayısı artarsa yoğunluk artmış olur. Aynı yolda giden araç sayısı artarsa trafik yoğun deriz. Birim hacimde madde miktarı artarsa yoğunluk artar.

Yoğunluk nasıl hesaplanır?

Yoğunluğu hesaplayabilmek için maddenin kütlesinin ve hacminin bilinmesi gerekir. Kütlenin hacime bölünmesi ile yoğunluk bulunur.

d: yoğunluk
m: kütle
v: hacim

Yoğunluk = Kütle/ Hacim

d=m/v

Kütlesi 600 gram, hacmi 300 cm3 olan cismin yoğunluğu nedir?

Yoğunluk = Kütle/ Hacim  formülünden

Yoğunluk= 600g/300cm3 = 2 g/cm3

Bir maddenin yoğunluğunun bulunabilmesi için kütlesi ve hacminin ölçülmesi gerekir.

Cismin kütlesini nasıl ve ne ile ölçülür?

Maddenin kütlesinin ölçülebilmesi için eşit kollu terazi veya elektronik terazi kullanılır.

Cisimlerin hacmi nasıl ve ne ile ölçülür?

Sıvıların hacmini ölçmek için dereceli silindir kullanılır.

Gazların hacmi, içinde bulundukları kabın hacmi kadardır.

Katıların hacmini ölçmek için, eğer düzgün şekilli bir cisim ise hesaplama yapılır.

Katı düzgün değilse ve su içinde de çözünmüyorsa, cismi sıvı içerisine atıp taşan sıvının hacmi ölçülür. Taşan sıvının hacmi cismin hacmini verir.

Aynı hacimde iki maddeden yoğunluğu fazla olanın kütlesi de fazladır.
Aynı kütledeki iki cisimden yoğunluğu fazla olan cismin hacmi daha azdır.
Hacmi değişmeyen kapalı bir kaba gaz  eklendiğinde, gazın yoğunluğu artar.
Isınan bir maddenin hacmi artar, yoğunluğu azalır. Sıcak havanın yoğunluğu, soğuk havanın yoğunluğundan azdır.

Suda yüzebilen cisimlerin özellikleri nelerdir?

Bir cismin suda yüzebilesi için yoğunluğunun sudan az olması gerekir. Tahta, yağ, köpük, buz gibi maddelerin yoğunlukları suyun yoğunluğundan azdır. Su donduğunda kütlesi değişmez fakat hacmi atar. Bu nedenle buzun yoğunluğu sudan azdır.

Birbirine karışmayan su ve yağ aynı kaba konulduğunda, yoğunluğu büyük olan su altta, yoğunluk küçük olan yağ ise üstte kalır.

Yoğunluğun önemi nedir? Yoğunluk neden önemlidir?

Uçak gibi hava araçlarında yoğunluğu az olan alüminyum gibi metaller kullanılır. Bu nedenle uçak fazla ağır olmaz. Binalarda da gaz beton kullanılması binanın daha hafif olmasını sağlar.