Maddelerin duyu organları ile algılanan özellikleri nelerdir?

Maddelerin duyu organları ile algılanan özellikleri nelerdir?

Gün içinde birçok maddeye dokunuyoruz. Bazı maddeleri tadıyor, bazı maddeleri ise kokluyoruz.

Sertlik – Yumuşaklık

Çizilmesi ve kırılması zor olan katı maddelere sert madde denir. Taş, mermer, çelik ve çivi gibi maddeler serttir.

Yumuşak maddelere dokunulduğunda bu maddeler çukurlaşır ve eski şeklini kaybeder. Pamuk, oyun hamuru ve kumaş gibi maddeler yumuşaktır.

Esneklik

Bulaşık süngeri, paket lastiği ve silgi gibi maddeler esnek maddelere örnektir. Esnek maddeler kuvvet etkisiyle şekil değiştirebilir. Kuvvetin etkisi ortadan kalktığında ise esnek maddeler, eski şekline döner. Elinizle sıkarak süngere kuvvet uyguladığınızda süngerin şekli değişir. Kuvvetin etkisi ortadan kalktığında ise sünger eski şekline döner.

Demir, taş, ağaç ve tahta gibi maddelerin şeklini elinizle sıkarak değiştiremezsiniz. Bu tür maddeler esnek değildir.

Kırılganlık

Yere düştüğünde veya bir cisme çarptığında kırılabilen maddelere kırılgan maddeler denir. Cam bardak ve porselen tabak yere düşerse kırılabilir. Bu nedenle cam bardak ve porselen tabak kırılgan maddelere örnektir.

Bazı kırılgan maddeler kırıldıkları zaman küçük parçalara ayrılabilir hatta toz hâline bile gelebilirler.

Maddenin Rengi

Beş duyu organı sayesinde maddenin algılanabilen özelliklerinden biri de rengidir. Un beyaz, ayva sarı, portakal ise turuncudur.

Maddenin Tadı

Un, tuz ve şekerin rengi beyazdır. Bu maddeleri renklerine göre ayırt edemezsiniz. Rengi aynı olan maddeleri, tatlarına bakarak ayırt edebilirsiniz. Ancak tanımadığınız ve ne olduğunu bilmediğiniz maddelerin tadına bakmamalısınız.

Maddenin Kokusu

Sizce her maddenin kokusu var mıdır? Limon, kolonya ve çorbanın kokusu vardır. Fakat çatal, telefon ve bardak gibi maddelerin kokusu yoktur.

Pürüzlü – Pürüzsüz Olma

Bazı maddelere dokunduğunuz anda bu maddenin yüzeyinde girinti ve çıkıntıların olduğunu fark edersiniz. Portakal, ekmek ve koltuk gibi maddelerin yüzeyinde girinti ve çıkıntılar bulunur. Yüzeyinde girinti ve çıkıntı olan maddelere pürüzlü madde denir.

Yüzeyinde girinti ve çıkıntı bulunmayan maddelere pürüzsüz madde denir. Cam şişe ve porselen tabak gibi maddeler pürüzsüz maddelere örnektir.

Maddelerin pürüzlü veya pürüzsüz olması onların günlük yaşamdaki kullanım alanlarını etkiler. Bu nedenle bazen yüzeylerdeki pürüzlerin azaltılması bazen de artırılması amacıyla çeşitli işlemler yapılır.

Boyacılar, boyama işine başlamadan önce boyayacakları pürüzlü yüzeyleri zımparayla pürüzsüz hâle getirirler. Zımpara, pürüzlü olan tahta veya metal gibi yüzeylerin pürüzsüz hâle getirilmesi amacıyla kullanılır.