Günlük konuşmalarımızda kullandığımız selamlaşma ifadeleri nelerdir?

Günlük konuşmalarımızda kullandığımız selamlaşma ifadeleri nelerdir?

Selamlaşırken hangi ifadeleri kullanırız?

Günlük yaşamda birçok insanla karşılaşırız. Onlara selam veririz. İnsanlara karşı hissettiğimiz güzel duygularımızı selamla bildiririz. Onlar da bize karşılık verirler. Böylece aramızdaki dostluk ve sevgi bağları güçlenir. Bununla ilgili olarak Peygamberimiz, bir hadisinde şöyle buyurur: “İman etmedikçe cennete giremezsiniz. Birbirinizi sevmedikçe
de gerçekten iman etmiş olamazsınız. Size birbirinizi sevdirecek bir şey söyleyeyim mi? Aranızda selamı yaygınlaştırınız.” (Buharî, İman, 20; Müslim, İman, 93.)

“Selamün aleyküm”, “selam, esenlik, barış üzerinize olsun.” demektir. Selam vermek, bir iyi niyet ve dostluk ifadesidir. Selam, “Ben senin sağlıklı ve güven içinde olmanı istiyorum ve diliyorum.” demektir. Selama, “Esenlik ve barış senin de üzerine olsun.” anlamında kullanılan “Aleyküm selam.” diyerek karşılık veririz. İyi dilek ve temennilerimizi “iyi günler, günaydın, merhaba, iyi akşamlar, hoşça kal, hayırlı işler” gibi selamlaşma ifadeleriyle de anlatırız.

Selamlaşan kimseler, birbirlerine değer verdiklerini ifade etmiş olurlar. Başkalarına değer veren kimseye, saygı gösterilir. Selamlaşmak, aynı zamanda insanlar arası iletişimin ve medeni olmanın gereğidir. Çünkü selamlaşmak insanlar arasındaki iletişimin ilk adımıdır. Bu konuda Hz. Ömer şöyle demiştir: “Üç şey kardeşlik bağlarını güçlendirir. Bunlar; selam vermek, muhatabını ismiyle çağırmak ve sahip olduklarını kardeşleriyle paylaşmaktır.” (Bilal Eren, Güzel Sözler Antolojisi, C 2, s. 27.)

Dinimiz, insanlarla selamlaşmaya önem vermemizi istemiştir. Nitekim Kur’an-ı Kerim’de, “Biri size selam verdiği zaman siz de onu daha güzeli ile selamlayın yahut ona aynı şekilde karşılık verin…” (Nisâ suresi, 86. ayet.) buyrularak verilen selama karşılık vermemiz istenmiştir.

Selamlaşma kelime ve cümleleri, günlük hayatta en sık kullandığımız ifadelerdir. Annemize, babamıza, kardeşlerimize “Günaydın!” diyerek güne başlarız. Okul yolunda arkadaşlarımıza “Merhaba!” veya “İyi sabahlar!” deriz. Okulda öğretmenlerimize de selam veririz. Selam, barış ve esenlik anlamlarına gelir. Selamlaşma ise insanların birbirlerine karşılıklı olarak esenlik dilemeleridir. Bir kimseyle karşılaştığımız da veya birinin yanına girdiğimizde sözle ve ya işaretle karşımızdaki kişi ye güzel duygu, düşünce ve dileklerimizi ifade ederiz. O da bize aynı şekilde karşılık verir. Böylece selamlaşmış oluruz. Selamlaşmalarımızda çeşitli ifadeler kullanırız. Karşılaştığımız insanları “Selamünaleyküm!”, “Günaydın!”, “iyi günler!”, “Hayırlı sabahlar!”, “Merhaba!”, “İyi akşamlar!” diyerek selamlayabiliriz. Selamlaşma, karşılıklı olarak iyi dileklerin bildirilmesidir. Selamlaşma ifadelerimiz, dua niteliği taşır. Çünkü her dilek aynı zamanda bir duadır. Örneğin; “İyi sabahlar!” veya “Günaydın!” dediğimiz zam an, karşımızdakine “Senin iyi bir sabah geçirmeni, güne iyi bir başlangıç yapmanı istiyorum. Allah bu konuda seninle olsun.” dilek ve duamızı iletmiş oluruz. Yine “Selamünaleyküm.”, “Sağlık ve esenlik üzerinize olsun.” demektir. Bu, kişinin iyi niyet ve sağlık temennisini karşısındakine ifade etmesidir. Başka bir ifadeyle “Ben senin sağlıklı ve güven içinde olmanı istiyorum ve diliyorum.” anlamına gelir. “Selamünaleyküm!” diyen birine de “Allah sana da sağlık ve esenlik versin.” anlamında “Aleykümselam!” diyerek karşılık veririz. İslam dininde selamlaşmaya önem verilir. Allah, Kur’an-ı Kerim’de “Size bir selam verildiği zaman, ondan daha güzeliyle veya aynı selamla karşılık verin…”(1) buyurarak selamlaşmanın önemini vurgular. Peygamberimiz de söz ve davranışlarıyla çevresindekileri selamlaşmaya yönlendirmiştir. Örneğin, arkadaşlarından biri ona “Ey Allah’ın Resulü! En hayırlı iş hangisidir?” diye sormuştu. Peygamberimiz, “…insanlara selam vermendir.”(2) buyurmuştur. Kendisi de büyük küçük kim olursa olsun, karşılaştığı herkese selam vermiştir. Selamlaşmak, insanlar arasındaki sevgi, saygı ve dayanışmayı artırır. Güleryüz ve tatlı dille verilen bir selam, o selamı alanı mutlu eder. Onun vereceği güzel karşılık ise diğerini sevindirir. Böylece insanlar arasındaki dostluk, kardeşlik ve sevgi bağları güçlenir. Bu nedenledir ki selam verildiğinde daha güzel bir selamla karşılık vermek, dinimizde temel ilke olarak kabul edilmiştir. Selamlaşmak hem insani hem de dinî bir davranıştır. Bizler de evde, okulda ve mahallede selamlaşmaya özen göstermeliyiz.

1. Nisâ suresi, 86. ayet.
2. Buhari, Sahih, iman, 18.