Çok eski çağlarda, Elazığ’ın Hörsenk Çayı kıyısında …

Çok eski çağlarda, Elazığ’ın Hörsenk Çayı kıyısında …

MİLLÎ KÜLTÜRÜMÜZ
1. Yaşadığınız yörede en çok oynanan halk oyunları nelerdir?
2. Bu oyunları oynayan kişilerin kıyafetleri nasıldır?

ÇAYDA ÇIRA

Çok eski çağlarda, Elazığ’ın Hörsenk Çayı kıyısında bir köy varmış. Köyün ağası, oğlunu yakın köylerden istediği bir kızla nişanlamış.
Kararlaştırılan günde davullar zurnalar çalmış, gelin alayı gelini alıp Hörsenk Çayı’nın kıyısına gelmiş. Burası düz bir alan olduğundan düğün burada yapılacakmış.
Köyün güzel kızları, delikanlılar, taze gelinler, oyunu cümbüşü sevenler toplanmışlar düğün alanına. Çalıp oynayacakken, türküler söylenecekken birden bire ay tutulmuş. Ortalık zifirî karanlığa bürünmüş.
Biricik oğlunun düğününde kararan geceden korkan Pembe Hatun’un
dizlerinin bağı çözülmüş. Ağa, pek fena üzülmüş. Düşünmüş, taşınmışlar, ortalığı aydınlatmanın bir yolunu bulmuşlar.

Pembe Hatun, delikanlıları ve selvi boylu kızları peşine takıp konağa gitmiş. Ne kadar çıra varsa ince ince kıydırmış. Her birinin eline birer çıra demeti verip öne düşmüş. Çıra meşaleleri ortalığı aydınlığa boğmuş.
Hörsenk Çayı’nı geçerken suyun hızından kızlar, oğlanlar dönüyor; çıraların alevleri yanıp sönüyormuş.
Düğün alanından bakıp bu güzel görüntüye hayran olanlar, kızların gelişine, çıraların yanıp sönüşüne el çırparak eşlik etmişler. Bir de türkü yakmışlar:

Çayda çıra oyunu

Çayda çıra yanıyor
Yanıp yanıp sönüyor
Usul yürü yavaş bas
Engeller uyanıyor
Çayda çıra yüz çıra
Yanıyor sıra sıra
Yârim keklik ben avcı
Gezerim ardı sıra

O günden sonra düğünlerde, kına gecelerinde bir oyun oynanmış. Sanırsınız ki ay bulutların ardına girmiş. “Çayda Çıra” demişler adına, doyum olmaz seyretmenin tadına.
Sara Gürbüz ÖZEREN

Çayda çıra oyunu

Soruları okuduğunuz metne göre cevaplayınız
1. Hikâye nerede geçmiştir?
2. Ay tutulunca ne olmuştur?
3. Pembe Hatun delikanlıları ve kızları alıp nereye gitmiştir?
4. Delikanlılar ve kızlar ellerinde nelerle düğün alanına dönmüştür?
5. Düğün alanındakiler delikanlıları ve kızları görünce ne yapmıştır?
6. O günden sonra Elazığ yöresinde oynanan bu oyuna ne ad verilmiştir?

Verilen cümleleri hikâyenin oluş sırasına göre sıralayınız.
… Suyun hızına karşı koymak isterken çıraların alevleri yanıp sönüyormuş.
… Konaktan aldıkları çıralarla Hörsenk Çayı’ndan geçmeye çalışmışlar.
… Düğün başlayacakken bir anda ortalık zifiri karanlık olmuş.
… O günden sonra düğünlerde, kına gecelerinde bu oyun oynanmış.
… Köyün ağası oğlunu evlendirmeye karar vermiş.
… Çok eski çağlarda Elazığ’ın Hörsenk Çayı kıyısında bir köy varmış.
… Karşı taraftakiler bu görüntüyü çok beğenmişler.
… Pembe Hatun delikanlıları ve kızları toplayıp konağa gitmiş.

Yörenizdeki düğün âdetleri nelerdir?