Kanser teşhisi nasıl konur?

Kanser teşhisi nasıl konur?

Hücrelerin durmadan bölünmesi ile oluşan ve tümör denilen bir hastalıktır.

Kişinin kendinde fark ettiği bazı belirtiler, kanser taramaları veya hekim muayanesi sırasında bulunan kansere dair bir şüphe, kanser tanı sürecini başlatabilir.

Kanser teşhisi tümör denilen biyopsiden parça alınarak konur. Bu doku parçaları patologlar tarafından incelenir ve kanserin hangi organdan kaynaklandığı ve nasıl bir tip olduğu belirlenir. Bu yapılmadan hiçbir hastanın yüzde yüz kanser olduğu söylenemez. Fizik muayene, laboratuvar tetkikleri ve görüntüleme yöntemleri (Radyoloji ve Nükleer Tıp) tanıya yol gösteren ve hastalığın evresini belirlemede yardımcı olan işlemlerdir.

Kanserin oluşumu, sıklığı, nedenleri, tanısı, tedavisi ve korunmasıyla ilgili bilim dalı, tümör bilimi de denilen olan onkolojidir.

Kanserin tanısı, tedavisi, toplumdaki sıklığı ve taranması ile kanserden korunma konularında uzmanlaşmış olan hekime Onkolog denir. Onkolog, kanser şüphesinde tanı, tedavi ve yönlendirme için ilk başvurulacak hekimdir.

Kanser tanısından sonra panik yapmadan bir onkoloji uzmanına başvurulmalıdır. Onkoloji uzmanları kanser tedavisi konusunda yetişmiş ve kendilerini sürekli olarak yenilemek zorunda olan uzmanlardır. Onkoloji uzmanları bir ekip anlayışı ile hastayı güncel tedavi çerçevesinde ele alarak tedavisini yönetirler. Onkologlar, kanser tipine göre tedavi ekibinin içerisinde yer alacak olan tüm branşlarla (Cerrahi, Gastroenteroloji, Göğüs hastalıkları, KBB, Üroloji, Kadın-Doğum, Nöroloji, Nükleer Tıp, Girişimsel Radyoloji, Psikiyatri, Algoloji v.b.) işbirliği yaparlar.

İlk tedavisi ameliyat olan tümörlerde (Mide, Kalın barsak, Pankreas gibi) cerrahın bu alanda deneyimli olup olmadığı yaşamsal açıdan son derece önemlidir. Yapılan çalışmalar çok sayıda kanser ameliyatı yapan deneyimli cerrahların hastalarında nüks oranının yani tekrar kendini gösterme oranının daha az olduğunu ve hastalarının daha uzun yaşadığını göstermiştir. Bu, özellikle kalın barsak kanserlerinde çok belirgindir. Ameliyat sırasında onkoloji prensiplerine uygun davranmak, örneğin karın boşluğuna tümör hücreleri dökülmesine engel olmak, cerrahi sınırlarda tümör bırakmamaya özen göstermek, yeterli lenf düğümü çıkarmak gibi standartlar son derece önemlidir. Rahim veya yumurtalık ameliyatlarının da usulüne uygun olarak yapılması doğru tedavi ve doğru evreleme için çok önemlidir. Bir diğer konu, ameliyattan sonra hastayı, ek bir tedavi (ilaç ya da ışın tedavisi) gerekip gerekmediği konusunda değerlendirmek üzere onkoloğa yönlendirmektir. Bir çok tümörde cerrahi öncesi ve sonrası ek tedaviler sağ kalımı arttırmak için bu yönlendirmeler kanser ameliyatını gerçekleştiren cerrahın onkoloji bilgisi ve deneyimi ile yakından ilişkilidir. Ameliyattan sonra, hastayı onkoloji uzmanına danışmadan eve göndermek doğru değildir.